Çeşitli vesilerle neyi farkettim biliyor musunuz
Tahareti bilmediğimizi
Taharet genel bir terimdir ve içinde
Abdest Gusül İstinca İstibra İstinka
Ve Fıtri temizliklerin hepsini kapsar
fakat özellikle tuvalet temizliğinden bi haber olan çok insan var
Erkekler arasında ayakta idrarını yapanlar oldukça fazla
Okullar tam bir facia. Duyduklarımı anlatmaya edebim müsade etmiyor
Üzerimize sıçrayan idrarın kabir azabına sebep olduğunu bilir
ve ona göre tedbir alırsak
bu meseleye daha çok dikkat edeceğimizi düşünüyorum
Birde mutfakta yemek yaparken
hamur yoğururken
eldiven kullanılmasına çok kızıyorum
Kadının eli o plastik eldivenlerden daha temizdir
Aşağıdaki röportajı sıkılmadan okuyacağınıza
ve faydalanacağınıza inanıyorum
Tuvaletten Sonra En İyi Temizlik Nasıl Yapılır
İnsan Avucunun İçinde, Koruyucu Bakteriyeler Var
İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi
Mikrobiyoloji İnfeksiyon Hastalıkları
Bilim Dalı profesörlerinden Yaşar Bağdatlı
İslâmî tahâretlenmenin
en uygun yol olduğunu kaydederek
“en iyi temizlenme el ve su ile olur
İnsanın avucunun içinde
cildinde koruyucu bakteriler vardır” dedi
Son günlerde el temizliği konusunun
gündemde bulunduğunu hatırlattığımız
Prof. Bağdatlı tahâretlenme konusundaki
sorularımızı şöyle cevapladı
“El temizliği ile ilgili olarak
bazı endişelerden sıkça bahsediliyor.
El temizliği hakkında bizi aydınlatır mısınız”
“Elimiz dış dünya ile alâkamızı sağlayan
en önemli organlarımızdan birisi
Dış âlemle ilgisi deyince, yiyecek içecek ilişkisinden tutun
yazışma ilişkisine, tokalaşmalara
tuvalet sonra temizlik gibi bütün faâliyetlerde eller ön planda
Dolayısıyla
hastalıkların yayılmasında da en önemli uzuv olarak eli görüyoruz
Çünkü yiyecek içeceklerle temas halinde
Hastalık etkenleriyle temas ile hastalık etkenlerini alabiliyor
yine elimizi yüzümüze gözümüze sürmek sûretiyle elimizdeki
mikropların vücudun değişik bölgelerine geçişi sağlanıyor
Netice olarak görüyoruz ki
hayatın yüzde 60-70 oranını dolduran bir faâliyet organı
Bu kadar işleri gören bu kadar mikroplara bulaşan ellerimiz
aynı zamanda hasta olmadan yaşayan bir organizma
Bu nasıl oluyor, bunu açıklığa kavuşturmak lâzım.
Ehliyetsiz insanların konuşmasının da temelinde bu yatıyor
İnsan vücudunda öyle bir sistem var ki
yani Allah böyle yaratmış
her sisteme bir bekçi koymuş
Meselâ insanın elinde, avucunun içinde
cildinde ve diğer organlarında koruyucu bir bakteri var
Kendi sistemi içinde var
ve biz buna tıbbî adıyla flora diyoruz
Flora bakterileri yerleşik ve oranın sakinidirler
Görevleri de diğer hastalık yapan mikroplara karşı
vücudu korumaktır
Herkes zannediyor ki, “ben bir mikroplu şeye dokunursam
mikroplu bir şey yersem hasta olacağım.”
Bu yersiz bir düşünce
Düşününüz ki
insan vücudu hem içinden
hem dışından sayılamayacak kadar
mikroplarla haşir neşir her gün
Ve bizler sağlıklı olarak hayatımıza devam ediyoruz
Ayrıca, bağışıklık diye bir sistem var
bu da muhtelif şekilde işler
ve vücuda giren bir yabancı maddeye karşı
vücut bizden habersiz bir savaş veriyor
daha enteresanı bir yabancı mikropla
bir cisimle vücut karşılaşınca
o hâtıra hücreleri
bellek hücreleri de dediğimiz hücreler onları tanıyor
ve geldiğinde vücudu hemen harekete geçiriyor
Bir de sistemin belirli bir ısısı var
ve bunlar da ayrıca koruyuculuk yapıyorlar
Bu kadar koruyucu sistem varken
bazıları hemen bir mikropla karşılaşınca
“hasta olacağız” diye yaygarayı koparıyorlar
Eğer onların dediği doğru olsa
hiçbirimizin sağlıklı olmamamız lâzım
Eğer içtiğiniz suyu
yediğiniz bir meyveyi alıp mikroskobun altına koysam
o kadar mikrop göreceksiniz ki, kaynıyor
Ama hasta olmuyoruz elhamdü lillâh
Çünkü bunun mekanizması var
Bu kadar olumlu işleyen mekanizmayı yok gibi göstermek
tedirginlikten başka bir şey değil
Yani insanların huzurunu ve rahatını kaçırmaktır.
Bir de psiko-nevroz dediğimiz
insanların hastalık psikolojisi içine girmesine sebep oluyor
İnsan huzursuzluk içine girince de bir stres oluşuyor
Stres sonucu oluşan bazı maddeler var ki
bu bağışıklık sisteminin çalışmasını engeller
yavaşlatır
Günümüz insanında en çok gördüğümüz hastalık
sebebi stresler
1987’de uluslar arası kongrede
bir Fransız bu meseleyi gündeme getirerek
Müslümanların elle tahâretlenmelerini tenkit etti
Ben cevap verdim
ama tatmin edici değildi
Bunun üzerine bir araştırmaya giriştik
Hastanede 70 kişilik bir araştırma grubu aldık
Alınan grup içinde toplumun bütün seviyelerinden insan vardı
Bunların, tuvalet öncesi ve sonrası ellerini kontrol ettik
Bu kontrolde de temizlenme şekillerini de dikkate aldık
Baktık
elle temizlendikten sonra
yıkamadan önce ellerinde dışkıya ait mikroplar bol miktarda var
Eller yalnız su ile
ama oğuşturarak üç dakika yıkandığında
hastalık yapmayacak kadar az mikrop kalıyor ellerde.
“Peki sabunla yıkayınca”
“Sabun kullanılırsa
eller biraz daha temizleniyor
ama yine mikroplar tamamen yok edilemiyor
Ancak
dediğim gibi bu mikroplar hastalık yapacak kadar değiller
Bu kalan mikroplar da ellerdeki biraz önce bahsettiğimiz
flora bakterileri tarafından temizleniyor
%100 zeytinyağlı doğal sabunlar için Tıklayın
“Üç dakika su altında yıkanılması gerekir
dediniz; bu biraz uzun değil mi”
“Öyle ama, en idealini üç dakika olarak tesbit ettik
Yoksa bir buçuk, üç, beş dakikalarla da denemeler yaptırdık
ancak, sıhhatlisini üç dakikada bulduk
Bizim görevimiz faydalı ve zararlı olan yanları açıklamaktır
bunu herkes bilsin.
“Diğer temizleme maddelerinin üzerinde de araştırmanız oldu mu”
Tabii
piyasada temizlik için kullanılan bütün maddeleri tesbit ettik
Bizim en çok kullandığımız alkol var ki
bunun da yan tesirleri oluyor
Meselâ, eldeki yağ tabakasını eritiyor
yine elin korumasını yapan flora bakterilerini yok ediyor
bu da tabii mikroplara zemin teşkil ediyor
Yine alkolü el temizliğinde kullanırken
bunun devamlı olması gerekiyor
Ancak devamlı kullanımda da egzama tipinde
elde yaralar oluşuyor
Alkolden sonra
zefiran, savlon, lizol dediğimiz maddeleri denedik ve ilginçtir
bazılarının mikropları uzaklaştırmak yerine
mikrop ürettiklerini gördük
Şu anda biz ameliyathanelerde temizlik aracı olarak
“hipiserup” diye bir maddeyi alkol yerine kullanmaya başladık
Sabunlarla yaptığımız tesbiti de söylemem gerekir ki
mikrop bulaşmasında
bunların nasıl bir rolü oluyor diye araştırdığımızda
sabunların kendini temizleme özelliği
ve mikrobun bir başkasına sabun aracılığı ile
bulaşmanın olmadığı tesbit edildi.
“Tuvaletlerin yapısı da mikrop bulaşmasında önemli olmuyor mu”
Alafranga tuvalet dediğimiz klozet tipi oturaklı tuvaletlerden
çok hastalık bulaşıyor
Bilhassa insanların genital bölgesi dediğimiz yani
edep bölgesi ile ilgili hastalıklar
mantar hastalıkları, parazitler
varsa yaralar onların mikrobu o oturağa bulaşıyor
sonra da oraya oturanlara geçiyor
Bunu Batılılar da gördü
Meselâ Hutchinson isminde bir bilim adamı
basilli dizanterinin etkenini oturakta üretmiş.
Yine Nevton adlı bir başka bilim adamı da
tifo bakterilerinin 11 gün klozetlerde kaldığını tesbit etmiş
Şimdi Avrupa ev ve otellerinde
alafranga tuvaletlerinden kaçmaya başladılar
Bizde hayrettir alafranga sokulmaya çalışılıyor
Çok özel durumlar için portatifleri var ama
bir kişiye mahsus
Biz “umuma açık olan yerler için zararlıdır” diyoruz
Bir de fışkırtma su ile makat civarını temizleme şeklinin
mahzurları var
Yaptığımız araştırmada
bu şekilde temizlemenin olmadığını tesbit ettik
En sıhhatli temizlik ise önce kâğıt, sonra su ile temizlenilmesi
.(Yani direkt pisliğe elin süsrülmemesi)
Zaten hadis-i şerifte de taş artı su ile temizliği
makbul olarak tutuyor Peygamberimiz
Biz burada taşı denemedik
Arabistan’daki taşın özelliği vardır
Sıcak taşın hem radyasyon, hem ısı, hem mekanik etkisi var
Dolayısıyla taşla temizlik, sadece taşı sürmekle değil
Bez ile kurulanmayı da ben tasvip etmiyorum
Çünkü bez ince liflerden meydana geliyor
ve artıklar örgülerin arasında kalabilir
ve onları temizlemek zordur
En iyisi tuvalet kâğıdıdır
Tuvalet kâğıdının üzerine yazı yazılamadığı için
fıkhî bakımdan da câizdir.[1]
Bir paragraf öncesinde
bahsedilen konuyla ilgili hadis-i şerif şu şekildedir
Hz. Enes (r.a.) anlatıyor: “Resûlullah (s.a.s. Kuba ahalisine
“Allah, temizlik hususunda sizi övmektedir
Bu neden ileri geliyor” diye sordular
Onlar: “Biz dediler, istincada taşla suyu birleştiriyoruz
(önce taşla silip sonrasında da su ile yıkıyoruz)
” (Rezîn tahrîc etmiştir. İbn Kesir, c. 3, s. 456
İbrahim Canan, Kütüb-i Sitte Terc. 10/385)
(Tevbe sûresinin 108. âyeti, o zaman için
Medine’nin banliyösü durumunda olan
Kuba köyü ahalisi hakkında nâzil olmuştu
Âyet meâlen şöyledir
“Orada, arınmak isteyen insanlar vardır
Allah arınmak isteyenleri sever
” İşte bu âyet üzerine, yukarıdaki rivayette görüldüğü üzere
Resûlullah
“bu övgünün sebebi nedir” diye Kubalılara sormuştur
Onlar da, abdest bozunca önce taşla temizlenip
sonrasında su ile tahâretlendiklerini söylerler.
Bilindiği gibi, Muhammed Hamidullah
Paris’te yaşayan 20. yüzyılın büyük İslâm âlimlerinden biridir
Bu zât ile
içlerinde Hıristiyan
ve farklı inançlara mensup bir grup bilim adamı
İslâm Dini hakkında
tartışma için yemekli bir toplantıda bir araya gelirler
Tartışma, yemekten sonra yapılacak olmasına rağmen
katılımcılardan biri, bir sataşma ile
Hamidullah’ı ve müslümanları aklı sıra tahkir etmek için
şöyle der
“Hz. Muhammed
yemeği elleriyle yediği için
Müslümanlar da bunu sünnet kabul ederler, değil mi
Bu medeniyet çağında bu anlayışın yeri olabilir mi
” Hamidullah da, bunun üzerine der ki
“İsterseniz, tartışmayı bu konu üzerinde başlatalım
İlmî temellerle
ve laboratuvar deneyleriyle bu konuyu değerlendirelim
” Hep birlikte sevinerek bu teklifi kabul ederler
Hamidullah, yemeğe oturmadan ellerini sünnet üzere yıkamıştır
Sofrada da temiz kabul edilen kaşıklar vardır
Elini göstererek;“Beyler! der, Allah’ın yarattığı bu sağ kaşık
benim dışımda hiç kimsenin ağzına girmedi
Vücuttan çıkan doğal pisliklere de hiç değmez
her namaz öncesi olduğu gibi
her yemek öncesi ve sonrası sünnet usûlüyle yıkanır
Sizin kaşıklarınız ise, kimlerin ağzına girmedi ki
Yıkanması ve kurulanması
bir Müslümanın eli gibi hijyen kurallarına uygun değildir
Metal olduğu için üzerinde çok sayıda mikrop barındırır
benim elimin derisinde olduğu gibi koruyucu ve hastalık yapan
mikroplara karşı savaşçı flora maddesi de taşımaz
Masadaki kaşıkları ve benim sağ elimi tahlil ettirelim
hangisinde zararlı ve hastalık saçan mikroplar ne kadar çıkacak
Elimdeki mikroplar
daha çok çıkarsa tartışmayı siz kazanmış olacaksınız” der
İncelettirirler, netice İslâm’ın, sünnetin
ve dolayısıyla Hamidullah’ın kesin zaferiyle sonuçlanır
Hamidullah’ın eli
en temiz kaşıktaki mikroplarla mukayese götürmeyecek oranda
çok az ve zararsız mikroba sahiptir
[1] Mehmet Ali Eren’in Prof. Dr. Yaşar Bağdatlı ile
yapılan röportajından